Από τη «γοτθική λογοτεχνία», στη «γοτθική μυθοπλασία» στον κινηματογράφο του 20ου αιώνα

Όλοι μας, λίγο πολύ, έχουμε ακουστά τον όρο «goth». Τον χρησιμοποιούμε στις ημέρες μας συχνά προκειμένου να κατατάξουμε υφολογικά (συνήθως) νεαρούς ντυμένους στα μαύρα, με βαμμένα μαύρα νύχια και άλλες παρόμοιες αισθητικές επιλογές, οι οποίοι αποστασιοποιούνται από τις κυρίαρχες πολιτιστικές τάσεις των καιρών μας. Λίγοι όμως είναι εκείνοι που γνωρίζουν τις καταβολές της «γοτθικής υποκουλτούρας» από τον Ρομαντισμό. Μολονότι στην ιστορία της Ευρώπης η γοτθική τέχνη αποτέλεσε μεσαιωνική έκφραση, η οποία είχε να κάνει κυρίως με την αρχιτεκτονική των δυτικοευρωπαϊκών χριστιανικών ναών, στη νεώτερη εποχή ο όρος ανανεώθηκε μέσα στα πλαίσια της ρομαντικής κοσμοθέασης. Ο Ρομαντισμός ήταν ένα κίνημα με πολιτική, καλλιτεχνική, φιλοσοφική και λογοτεχνική έκφραση. Η ρομαντική λογοτεχνία αποτέλεσε το πεδίο από το οποίο γεννήθηκε η νεώτερη φανταστική λογοτεχνία και τα επιμέρους ρεύματά της. Ένα εξ αυτών ήταν και εκείνο της «γοτθικής φανταστικής λογοτεχνίας».

Οι ρομαντικές «γοτθικές νουβέλες» αφηγούνταν ιστορίες τρόμου και έλαβαν το χαρακτηρισμό «γοτθικές» από τα κτήρια με την μεσαιωνική αισθητική στα οποία λάμβαναν χώρα οι υποθέσεις των πρώτων από αυτές. Το πρώτο «γοτθικό» λογοτεχνικό έργο μας έρχεται από τον Άγγλο Οράτιο Ουόλπολ το 1764 και συγκεκριμένα πρόκειται για «Το Κάστρο του Οτράντο». Έπειτα ακολούθησαν η Αν Ράντκλιφ, ο Τσαρλς Ματσούριν, το ζεύγος Σέλλεϋ, ο Πολιντόρι, ο Βύρωνας και άλλοι, που δημιούργησαν μια πολύ ισχυρή σχολή γοτθικής ρομαντικής λογοτεχνίας τρόμου στην Βρετανία.

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού μεγάλη απήχηση απέκτησαν τα λογοτεχνικά έργα του Washington Irving που αφηγήθηκε τον θρύλο του «Ακέφαλου Καβαλάρη» στο «Ο Θρύλος του Sleepy Hollow», το οποίο δημοσιεύθηκε το 1820. Ο συγγραφέας έγραψε το βιβλίο αυτό βρισκόμενος στην Αγγλία και εμπνευσμένος από ιστορίες Ολλανδών που είχαν ζήσει στο Hudson Valley της Νέας Υόρκης. Ωστόσο, την πρωτοκαθεδρία στον αμερικανικό Ρομαντισμό αξίζει να αποδώσουμε στον Έντγκαρ Άλαν Πόε (1809-1867). Στην Γερμανία, επίσης, αναπτύχθηκε μια σπουδαία σχολή γοτθικής ρομαντικής λογοτεχνίας με συγγραφείς όπως ο E.T.A Χόφμαν, ο Λούντβιχ Τηκ, ο Χάινριχ φον Κλάιστ, ο φον Άρνιμ και άλλοι. Ακολούθησε η Γαλλία με τον Θεόφιλο Γκωτιέ, τον Έκτορα Μπερλιόζ και τον Βίκτωρα Ουγκώ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ