«Ζόφος» προβλέπεται για την ελληνική οικονομία μετά την καραντίνα

20/04/2020

H ύφεση η οποία πρόκειται να πλήξει την ελληνική οικονομία είναι (σύμφωνα με μετριοπαθείς προβλέψεις και χωρίς εθελοτυφλία) πάνω από 15% και θα υπάρξει αύξηση του αριθμού των ανέργων κατά τουλάχιστον 600.000 ενώ χιλιάδες «λουκέτα» αναμένεται να μπουν σε επιχειρήσεις που δεν θα ανακάμψουν. Για να το κάνουμε «πενηνταράκια» κακώς ο κόσμος νομίζει ότι η «πληγή» θα είναι ο τουρισμός και τα έσοδα 20 δισ. ευρώ που θα χαθούν από τους τουρίστες που δεν θα έρθουν. Βλέπετε ο κορωνοϊός επηρέασε όχι μόνο τον τουρισμό αλλά και τους υπόλοιπους τρεις κλάδους από τους οποίους ζει η Ελλάδα: Τις μεταφορές (logistics), την εμπορική ναυτιλία και την εστίαση.

Μεταφορές δεν υπάρχουν, εστίαση δεν υφίσταται (αφού όλα έχουν κλείσει και απαγορεύεται η κυκλοφορία), όσο για την ναυτιλία είναι στην ίδια μοίρα με τις μεταφορές. Γίνεται εύκολα κατανοητό πως τα έσοδα που έχουν χαθεί είναι της τάξεως των €57-€64 δισ. ενώ αν προσθέσουμε και την καθίζηση ως προς τις λιανικές πωλήσεις διότι δεν υπήρχε χρήμα και διάθεση για αγορές (αφού πρέπει συνεχώς να δίνουμε αναφορά στο κράτος ακόμα κι αν θα πιούμε coca-cola) τότε τα πράγματα είναι ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΤΙΚΑ. Τα επόμενα οικονομικά τρίμηνα έχουν πάει περίπατο. Όπως αναφέρει η εφημερίδα «Παρασκήνιο» η κυβέρνηση εκτιμά ότι με τα μέτρα τόνωσης της ρευστότητας και ενίσχυσης των οικονομικών των νοικοκυριών μπορεί να περιορίσει το τεράστιο κόστος στα 25-30 δισ. ευρώ ή περίπου 12%-15% του ΑΕΠ. Βέβαια εδώ πρέπει να προσθέσουμε ότι οι «τονώσεις» δεν είναι «δωρεάν». Κάποιος θα πρέπει να τις πληρώσει και αυτό η κυβέρνηση έχει αποφύγει να το εξηγήσει στον ελληνικό λαό. Ουδέποτε δεν δόθηκαν χρήματα που μετά να μην ζητηθεί να αποπληρωθούν και συνήθως το βάρος αυτό πέφτει στα μόνιμα υποζύγια που είναι αδύναμα να αντιδράσουν, δηλαδή στους πολίτες. Αν προσθέσουμε το γεγονός ότι τον Οκτώβριο πιθανότατα θα έχουμε ένα δεύτερο και ίσως χειρότερο κύμα κορωνοϊού, τότε όλοι θα θέλουμε επείγουσα μετανάστευση σε άλλον πλανήτη...

Να αναφέρουμε ότι τις πρώτες εβδομάδες του «lock down» η εκτίμηση ήταν για μηδενικό ρυθμό ανάπτυξης φέτος, στη συνέχεια αναθεωρήθηκαν σε ύφεση 1%-3% και η τελευταία αναθεώρηση, σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, τοποθετεί την ύφεση στο 5%-10%, χωρίς να έχει λήξει το επιδημιολογικό φαινόμενο και χωρίς να λαμβάνονται υπόψη η οικονομική θέση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων μετά τη λήξη της καραντίνας αλλά και το ενδεχόμενο νέας αναζωπύρωσης της πανδημίας από τον Οκτώβριο. Ήδη, ο ΟΟΣΑ έχει προειδοποιήσει για ύφεση 35% στην ελληνική οικονομία το β’ τρίμηνο του έτους, ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προειδοποιεί για πολύ μεγαλύτερη παγκοσμίως σε σχέση με την αντίστοιχη που ακολούθησε μετά το κραχ του 1929. Η κυβέρνηση θα ανακοινώσει μέτρα την επόμενη εβδομάδα για να «τονώσει» τους τομείς που πλήττονται. Μέχρι στιγμής, το πρόγραμμα που έχει ανακοινωθεί από εσωτερικές και ευρωπαϊκές παρεμβάσεις ανέρχεται σε €14 δισ., το οποίο θα αντισταθμίσει μέρος της βαθιάς ύφεσης του προσεχούς εξαμήνου αλλά όλοι ξέρουμε πως αυτές δεν είναι ικανές να σώσουν την κατάσταση. Μέχρι τώρα, έχουν ανασταλεί φορολογικές υποχρεώσεις ύψους €2,1 δισ. και ασφαλιστικές €1,6 δισ., έχουν δοθεί οικονομικές ενισχύσεις €1,4 δισ., «επιστρεπτέα προκαταβολή» €1 δισ., επιπλέον €700 εκατ. στην Υγεία και €150 εκατ. για ενισχύσεις στον πρωτογενή τομέα. Όμως αναστολή δεν σημαίνει «χάρισμα» θα πρέπει κάποια στιγμή οι επιχειρήσεις να πληρώσουν φόρους και ασφαλιστικές εισφορές που χρωστάνε, με χρήματα που ΔΕΝ ΕΒΓΑΛΑΝ.

Εδώ έχουμε δύο μεγάλους άγνωστους «χ» για το τι μέλλει γενέσθαι τους επόμενους μήνες. Πόσο γρήγορα ή μάλλον πόσο αργά θα επανεκκινηθεί η οικονομία και εν τέλει τι θα συμβεί τον Οκτώβριο. Θα έχουμε πάλι πανδημία; Αν έχουμε θα κλειστούμε πάλι στα σπίτια μας; Θα χάσουμε και τα Χριστούγεννα; Και τις επόμενες Απόκριες; Κι άλλο Πάσχα; Για να κατανοήσουμε το τουριστικό ζήτημα με αριθμούς σε καθέναν κάτοικο της χώρας αντιστοιχούν τρεις ξένοι επισκέπτες, ενώ σε άλλες χώρες, με αναπτυγμένους κυρίως τους τομείς της βιομηχανίας και της τεχνολογίας, η αντιστοιχία είναι 1 προς 1-1,5. Αυτό σε απλά ελληνικά σημαίνει ότι οι άλλες χώρες θα επιβιώσουν και όταν θα ανακάμπτουν θα μας κοιτάνε ήδη «αφ' υψηλού» που σημαίνει ότι θα μας χτυπήσουν «χωρίς οίκτο». Το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος ανακοίνωσε ζημιές μόνο στα ξενοδοχεία €4,46 δισ. και τουλάχιστον 45.000 χαμένες θέσεις εργασίας, ενώ η ανάγκη χρηματοδότησης των μονάδων φτάνει στο €1,79 δισ. Οι αρχικώς αναμενόμενες εισπράξεις 17 δισ. από τον τουρισμό δεν αναμένεται να ξεπεράσουν το 40% της αρχικής πρόβλεψης ή περίπου €7 δισ. Πραγματική συντριβή. Στις λιανικές πωλήσεις ισοπέδωση, αφού οι αρχικές εκτιμήσεις για τζίρο €42 δισ. θα περιοριστούν στο μισό ή ελαφρώς παραπάνω και αυτό λόγω των σούπερ μάρκετ αλλιώς η πτώση θα ήταν ακόμα μεγαλύτερη.

Τουρισμός και λιανικό εμπόριο θα διαλύσουν τόσο τις εξαγωγές όσο και τις εισαγωγές. Συνολικά, τη φετινή χρονιά το ύψος των εισαγωγών θα έφτανε στα 41 δισ. κυρίως λόγω πετρελαίου, αλλά η νεότερη εκτίμηση λόγω των κλειστών συνόρων, αλλά και της βραδείας αποκατάστασης του κλίματος, κάνει λόγο για υποχώρησή τους περί τα €25-26 δισ. Μεγάλο θα είναι το πλήγμα και στην εμπορική ναυτιλία όπως και τις μεταφορές, όπου αναμένεται τα έσοδα να υποχωρήσουν στο μισό. Κανένα πρόβλημα στην εφοδιαστική αλυσίδα δεν παρατηρείται στην παρούσα φάση, ωστόσο η αβεβαιότητα σχετικά με το μέγεθος και την ένταση της πανδημίας από το φθινόπωρο και μετά παραμένει. Η πραγματικότητα είναι πως θα συνεχίσει να υπάρχει επάρκεια τροφίμων για έναν απλό λόγο: Δεν θα υπάρξουν τουρίστες να καταναλώσουν. Σημειώνεται ότι η Ελλάδα εισάγει τρόφιμα αξίας €4,8 δισ., ενώ εξάγει τρόφιμα ύψους €3,1 δισ. κυρίως προς Ιταλία, Γερμανία και Μεγάλη Βρετανία. Από τη στιγμή που οι εξαγωγές προς αυτές τις χώρες θα περιοριστούν, αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχουν μεγαλύτερες ποσότητες στην εγχώρια αγορά. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι πολλά ευπαθή προϊόντα δεν θα μπορούν να απορροφηθούν από την εγχώρια αγορά μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα και θα υποστούν καταστροφή. Επιπλέον, στο σκέλος των ελληνικών εισαγωγών πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι σχεδόν οι περισσότερες χώρες έχουν απαγορεύσει τις εξαγωγές πρώτων υλών και αγροτικών προϊόντων, όπως σιτάρι, καλαμπόκι, ρύζι, κρέατα, τυριά και άλλα που είναι απαραίτητα. Το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων παρατηρεί επί καθημερινής βάσης τα αποθέματα της εφοδιαστικής αλυσίδας, ενώ υπάρχει προβληματισμός σε σχέση με το ενδεχόμενο να προκύψουν ζημιές στην αγροτική παραγωγή ή να υπάρξει πρόβλημα για τη νέα καλλιεργητική περίοδο από τον Οκτώβριο και μετά. Η βαθιά ύφεση στην οικονομία αναμένεται να σηματοδοτήσει μετά τον Σεπτέμβριο ένα «τσουνάμι» απώλειας εισοδημάτων, θέσεων εργασίας, εξώσεων και στάσης πληρωμών. Η απώλεια εισοδημάτων για περίπου 300.000 εργαζομένους στον τουρισμό και τη μαζική εστίαση, λόγω καθίζησης, θα συνοδευτεί από δεκάδες χιλιάδες λουκέτα στο λιανικό εμπόριο, όπου απειλούνται σχεδόν άλλες τόσες θέσεις. Εκτιμάται ότι, από τις σχεδόν 2 εκατ. θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, τουλάχιστον 700.000 θα πρέπει να θεωρούνται χαμένες.

Εκτός από τους εργαζομένους στον τουρισμό, στη μαζική εστίαση και στο λιανικό εμπόριο, απειλούνται και χιλιάδες θέσεις ελεύθερων επαγγελματιών, οι οποίοι θα βρεθούν σε αντικειμενική αδυναμία συνέχισης των δραστηριοτήτων τους. Επιπλέον, θα υπάρξει μεγάλη πίεση λόγω και της φθίνουσας πορείας της βιομηχανίας, η οποία έχει κυρίως εξαγωγικό χαρακτήρα και θα επηρεαστεί σε ανάλογο βαθμό με αυτόν που θα πληγούν άλλες οικονομίες. Χιλιάδες μαγαζιά θα αναγκαστούν να κατεβάσουν ρολά, καθώς δεν θα υπάρχει διαθέσιμο εισόδημα για κατανάλωση, ενώ οι παράγοντες της αγοράς έχουν προειδοποιήσει την κυβέρνηση για «τσουνάμι» απλήρωτων φόρων, εισφορών, ενοικίων και λογαριασμών. Δεν είναι μάλιστα λίγοι και αυτοί που θεωρούν ότι η κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να διαχειριστεί από ένα σημείο και μετά τις εξώσεις ενοικιαστών, καθώς η καταβολή του ενοικίου σε σημαντικό βαθμό από το ίδιο το κράτος έχει περιορισμένα όρια. Δεν ξέρουμε αν στην κυβέρνηση έχουν καταλάβει τι περιμένει την χώρα. Το θέμα είναι ότι θα πρέπει να τα εξηγήσουν όλα αυτά στους «φυλακισμένους»Έλληνες που δεν γνωρίζουμε κατά πόσο θα έχουν «θετικά» αυτιά για να τα ακούσουν, ειδικότερα το σημείο όπου θα τους ζητήσουν «από το σπίτι τους μέχρι και την γυναίκα τους» για να ξεχρεώσουν τις τονωτικές «ενέσεις» αλλά και για να καλύψουν τα έσοδα που έχουν χαθεί.

ΠΗΓΗ: www.elora.gr