Δημοσιονομικός εφιάλτης για την Ελλάδα ο κορωνοϊός, στα 14 δισ. ευρώ η μαύρη τρύπα - Ήδη χρησιμοποιείται το κεφαλαιακό μαξιλάρι των 20 δισ. ευρώ

16/04/2020

 Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για πλήρη δημοσιονομικό εκτροχιασμό με εκτόξευση του ελλείμματος

Μνήμες από τα πέτρινα χρόνια των μνημονίων αναβιώνουν μέσα από τα στοιχεία της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και των εκθέσεων των διεθνών οργανισμών για την έκταση της ζημιάς στην ελληνική οικονομία και το κόστος του λογαριασμού των μέτρων που υπολογίζεται σε 14 δισ. ευρώ.
Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για πλήρη δημοσιονομικό εκτροχιασμό με εκτόξευση του ελλείμματος σε επίπεδα πάνω από το 8% του ΑΕΠ και του δημόσιου χρέους σε πάνω από 200%, που αποτελεί ιστορικό ρεκόρ.
Οι εστίες ανισορροπίας είναι δύο:
Η πρώτη έχει να κάνει με τη δραστική συρρίκνωση του ΑΕΠ (το Γραφείο Προϋπολογισμού στη Βουλή προβλέπει σε νεότερη έκθεση ύφεση 11,1% για το 2020 για την Ελλάδα με βάση το δυσμενές σενάριο), που αναθεωρεί προς το χειρότερο τη μέτρηση του ελλείμματος και του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Η δεύτερη σχετίζεται με τη διπλή πίεση που δέχεται ο προϋπολογισμός λόγω της μεγάλης απώλειας των φορολογικών εσόδων και της διόγκωσης των δαπανών από τα μέτρα διάσωσης που εφαρμόζει η κυβέρνηση.
Οι ανατροπές σηματοδοτούν διορθωτικές κινήσεις και δραστικές παρεμβάσεις την επόμενη ημέρα για προσαρμογή στους ευρωπαϊκούς κανόνες για δημοσιονομική εξυγίανση και βιώσιμα οικονομικά όπως υπαγορεύει το Σύμφωνο Σταθερότητας που θέτει ως οροφή για το έλλειμμα το 3% του ΑΕΠ.
Ο προϋπολογισμός του 2020 έχει αρχίσει ήδη να παραπατάει μολονότι τα στοιχεία για την πορεία των εσόδων τον Μάρτιο δεν είναι αντιπροσωπευτικά για την έκταση της ζημιάς από τον κορωνοϊό.
Σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο, στο πρώτο τρίμηνο του 2020 οι καθαρές απώλειες στα έσοδα -εφόσον εξαιρεθούν οι αναστολές φορολογικών υποχρεώσεων ύψους 200 εκατ. ευρώ, τα 251 εκατ. ευρώ από ANFAs και τα 528 εκατ. ευρώ από το μέρισμα που επέστρεψε η Τράπεζα της Ελλάδος- ανέρχονται σε μόλις 64 εκατ. έναντι του στόχου.
Σε μια οικονομία που βουλιάζει από τον κορωνοϊό, η εικόνα της χασούρας στα έσοδα μοιάζει να είναι μαγική από τη στιγμή που η βελόνα του ελλείμματος στον κρατικό προϋπολογισμό δείχνει ήδη το ύψος του 1,722 δισ. ευρώ, με την τάση να παραμένει αυξητική.
Νεότερες εκτιμήσεις από το οικονομικό επιτελείο ανεβάζουν το κόστος των επιπτώσεων των δημοσιονομικών μέτρων για το δίμηνο Μαρτίου - Απριλίου στα 14 δισ. ευρώ ή στο 7,7% του ΑΕΠ από 6,8 δισ. ευρώ ή 3,6% του ΑΕΠ που είχε αρχικά προβλεφθεί.
Με αυτά τα δεδομένα και με τους κραδασμούς στην οικονομία να συνεχίζονται ήταν σχεδόν αδύνατο για την κυβέρνηση να μη… βάλει χέρι στα χρήματα που βρίσκονται στο μαξιλάρι των εσόδων.
Πρόκειται για το κομμάτι των διαθεσίμων των 20 δισ. ευρώ που βρίσκεται στο εσωτερικό της χώρας και έχει χτιστεί σταδιακά από συμφωνίες (repos) που έχει συνάψει το υπουργείο Οικονομικών με τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης δεσμεύοντας τα αποθεματικά τους, αλλά και από εκδόσεις χρέους (ομόλογα) στις οποίες έχει προβεί ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους (ΟΔΔΗΧ).
Αυτά λοιπόν τα 20 δισ. ευρώ το οικονομικό επιτελείο μπορεί να τα χρησιμοποιήσει ελεύθερα και για όποιο σκοπό θέλει.
Για την Ιστορία και μόνο, αξίζει να σημειωθεί ότι με αυτά τα χρήματα το ελληνικό Δημόσιο εξόφλησε πρόωρα τα ακριβά δάνεια ύψους 2,9 δισ. ευρώ προς το ΔΝΤ.
Τα υπόλοιπα 15,7 δισ. ευρώ είναι για τους Ευρωπαίους εταίρους το «ιερό δισκοπότηρο» και δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να πειραχθούν από την Ελλάδα αφού είναι δεσμευμένα για το χρέος.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η χθεσινή έξοδος της Ελλάδας στις διεθνείς αγορές για να μπορέσει να ενισχύσει τα ρευστά της διαθέσιμα.
Είναι μια επιλογή που δεν έχει το πολιτικo-κοινωνικό κόστος σε σχέση με τη γραμμή χρηματοδότησης του ESM. Μάλιστα το σενάριο υπαγωγής της χώρας στη συγκεκριμένη πιστωτική γραμμή θα έστελνε λάθος σήμα στις αγορές, ενώ ακόμη μεγαλύτερη θα ήταν η αναστάτωση σε περίπτωση που η Αθήνα έκανε χρήση των δεσμευμένων χρημάτων του ESM.
Το οικονομικό επιτελείο είναι ιδιαίτερα ανήσυχο για τις εξελίξεις και σύμφωνα με πληροφορίες έχει ήδη αρχίσει να επεξεργάζεται το σχέδιο δράσης για την επανεκκίνηση της οικονομίας με συντονισμένες και στοχευμένες κινήσεις σε κλάδους που αποτελούν την κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης.
Μάριος Χριστοδούλου

ΠΗΓΗ: www.bankingnews.gr