ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΕΖΑΝΗΣ (1904-1968)

ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

ΠΑΠΑΓΑΡΥΦΑΛΛΟΥ Λ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΣΠΥΡΟΣ

7 Μαρτίου 2014

του Νικόλαου Καρρά

Μεγάλο κενό στην πολιτική και ιστορική βιβλιογραφία έρχεται να καλύψει η έκδοση από τον «Πελασγό», του βιβλίου που είναι αφιερωμένο στον κορυφαίο Έλληνα πολιτειολόγο και εθνικό αγωνιστή Δημήτριο Βεζανή. Οι συγγραφείς Παναγιώτης Παπαγαρυφάλλου και Σπύρος Δημητρίου (πρόεδρος και αντιπρόεδρος αντίστοιχα της Επιτροπής Ενημερώσεων επί των Εθνικών Θεμάτων) και η Έλίνα Μαστέλλου-Γιαννάκενα που υπογράφει το εκδοτικό σημείωμα, έκαναν το μεγάλο βήμα και μας αποκαλύπτουν στιγμές της επιστημονικής καριέρας και της συμβολής στους εθνικούς αγώνες του Δημήτριου Βεζανή.

Ο Δημήτριος Βεζανής υπήρξε καθηγητής της Πολιτειολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στην Πάντειο. Διετέλεσε επίσης νομάρχης Άρτας και διευθυντής του ΙΚΑ. Κορυφαίος των Πολιτικών Επιστημών, Συνταγματολόγος και με πλούσιο συγγραφικό έργο. Σημειώνουμε μερικούς τίτλους βιβλίων του:

• Ο Παλαμάς φιλόσοφος
• Θεωρία του Κράτους
• Πολιτική και Οικονομία
• Η περί Κράτους θεωρία του F. Somlo
• Η φιλοσοφία του Λένιν
• Ο ανώτατος Άρχων
• Μαθήματα Συνταγματικού Δικαίου
• Η ιδέα του κράτους παρ' Έλλησι
• Η διοικητική μας οργάνωση
• Το κράτος
• Η αιώνια νεότης των Ελλήνων
• Θρησκεία και Έθνος
• Γενική Πολιτειολογία
• Πολιτισμός και επιστήμη του Πολιτισμού
• Την περίοδο 1950-51 εκδίδει τα έργα του για «Το ζήτημα της Κύπρου», τον «Ίωνα Δραγούμη» και τον «Περικλή Γιαννόπουλο»

Ο συγγραφέας καθηγητής κ. Παπαγαρυφάλλου αναφέρεται στην προσωπικότητα, την ιδεολογία και το έργο του Δημήτριου Βεζανή. Στις αναμνήσεις του από τότε που γνώρισε τον Βεζανή ως καθηγητή του, στις ιδεολογικές διαμάχες τους (ο καθηγητής Παναγιώτης Παπαγαρυφάλλου ήταν τότε αριστερός), αλλά και στους κοινούς τους αγώνες για το θέμα της Κύπρου και την Ένωση.

Μία από τις άγνωστες στιγμές της ιστορίας μας που αποκαλύπτεται στο βιβλίο είναι ότι ο Βεζανής ήταν ο εισηγητής που ενέπνευσε το δημοψήφισμα της 15ης Ιανουαρίου του 1950 στην Κύπρο το οποίο κατέληξε στο 97% υπέρ της Αυτοδιάθεσης-Ένωσης με την Ελλάδα αλλά και ότι στο σπίτι του επί της οδού Σκουφά 14, τα έτη 1952-53, αποφασίστηκε η ίδρυση Μυστικής Επιτροπής για την απελευθέρωση της Κύπρου, της οποίας η ηγεσία της μάχης ανελήφθη από τον στρατηγό Γεώργιο Γρίβα.

Ο συγγραφέας Παναγιώτης Παπαγαρυφάλλου σημειώνει: «Έτσι, το Κυπριακό αποτέλεσε βασικό μέλημα του καθηγητή Βεζανή μέχρι το τέλος του βίου του. Συμμετέχει και πρωτοστατεί σ' όλες τις κινήσεις της τότε εποχής, για το Κυπριακό, με διαλέξεις, ομιλίες, κείμενα και πάνω απ' όλα με προσωπικό κόστος για την σταθερή και αμετακίνητη θέση του στην Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα».

Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και φέρουσα στο φως άγνωστα γεγονότα είναι η συνέντευξη που δίνεται στον Σπύρο Δημητρίου από τον καθηγητή, συνταγματολόγο, βοηθό του Βεζανή και μετέπειτα υπουργό Δημήτριο Καρακώστα. Ο κ. Καρακώστας φωτίζει στιγμές της κοινής τους φιλίας, συνεργασίας και κοινών αγώνων με τον Βεζανή. Τονίζει μάλιστα ότι ο Βεζανής μαζί με τον Κωνσταντίνο Τσάτσο υπήρξαν οι κορυφαίοι πανεπιστημιακοί καθηγητές στην Πολιτειολογία και στην Φιλοσοφία του Δικαίου. Στην αποκαλυπτική αυτή συνέντευξη πληροφορούμαστε τους εθνικούς στοχασμούς τους και τις ενέργειές τους για τα εθνικά θέματα και κυρίως για την Ένωση, για πολιτικά πρόσωπα και γεγονότα των δεκαετιών 1950-1960, επίσης το παρασκήνιο της μη-υπουργοποίησης του Δημήτριου Βεζανή.

Το βιβλίο κλείνει με τέσσερα, ιδιαίτερης σημασίας κείμενα του Δημήτριου Βεζανή:

• Η ελληνική Κύπρος (17-5-51)
• Εθνικισμός (1945)
• Το νόημα του σημερινού αγώνος του ελληνικού λαού (1948)
• Η σημερινή κρίσιμος καμπή του Κυπριακού (23-1-67)

Ο καθηγητής Βεζανής τοποθέτησε στις σωστές του διαστάσεις το ζήτημα του Εθνικισμού και μάλιστα του Ελληνικού Εθνικισμού, ο οποίος στηρίζεται σε ανθρωπιστικές και πολιτιστικές αξίες διαχρονικές, μια και βασίζονται στον ελληνικό πολιτισμό που είναι κατά βάση ανθρωποκεντρικός και φιλοσοφικά δομημένος. Ο ίδιος, βαθύς γνώστης των δομών του κράτους ως καθηγητής της πολιτειολογίας, μπόρεσε και διατύπωσε τις αρχές και τους στόχους ενός εθνικού κινήματος που σήμερα είναι απαραίτητο για την επιβίωσή μας σε έναν άναρχο και παγκοσμιοποιημένο κόσμο.

Ο Βεζανής υπήρξε παρών σε όλες τις εκδηλώσεις, όπου το έθνος τον καλούσε, και μεγάλο βάρος της δραστηριότητάς του απορρόφησε η Κύπρος όπου έβαλε από πολύ νωρίς το ζήτημα της διεκδίκησής της, μένοντας μέχρι το τέλος της ζωής του φανατικός αγωνιστής της Ένωσής της με την Ελλάδα, χωρίς να εμπλακεί στις πολιτικές αντιπαραθέσεις, πιστός στην αρχή της ενότητας των Ελλήνων στα εθνικά ζητήματα.

 

ΠΗΓΗ: www.e-grammes.gr