Ο Δ. ΒΕΖΑΝΗΣ, ΜΑΣ ΘΥΜΙΖΕΙ ΤΗΝ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΗΘΙΚΟ ΒΑΡΟΣ ΤΩΝ ΣΥΜΜΑΧΩΝ ΜΑΣ

Ο καθηγητής Δημήτριος Βεζανής (1904-1968) στο βιβλίο του "Εμείς και οι Άγγλοι" εκφράζει την γενική πικρία του για την άσχημη αντιμετώπιση της Ελλάδας αλλά και της Ελληνικής ομογένειας στην Βόρειο Ήπειρο και την Κύπρο από τους σύμμαχους με το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Το βιβλίο έχει ολοκληρωθεί τον Μάρτιο του 1947, δηλαδή μόλις περίπου δύο χρόνια μετά το τέλος της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα. Αναλυτικά με αυτό το βιβλίο του ο Βεζανής προσπαθούσε να κάνει μια ανασκόπηση των σχέσεων της Ελλάδας με τους συμμάχους, δηλαδή την σύγκριση της Ελληνικής προσφοράς στον κοινό αγώνα με τον βαθμό αναγνώρισης αυτών των υπηρεσιών τότε κυρίως από το Ηνωμένο Βασίλειο. Επιπροσθέτως θεωρούσε αυτή την ανασκόπηση σημαντική επειδή μόνο με αυτό τον τρόπο θα μπορούσε η Ελλάδα να πορευτεί σωστά στο μέλλον με ασφαλή θεμέλια (σελ. 3).

Συγκεκριμένα ο Βεζανής αναφέρει ότι οι Ελληνικές διεκδικήσεις μετά το τέλος του πολέμου απερρίφθησαν και από τη Σοβιετική Ένωση αλλά και από την πλήρη αγνωμοσύνη και ατιμία των αγγλοαμερικανών συμμάχων (σελ. 4). Όμως όλως παραδόξως στην αμέσως επόμενη σελίδα ο Βεζανής θεωρεί ως μόνους συμμάχους της Ελλάδας την Αγγλία και την Αμερική. Ειδικότερα θεωρεί την Αμερική ότι κείται μακράν, ίσως όχι απλώς γεωγραφικά αλλά πιο πολύ πολιτικά μιας και η κύρια επιρροή στην Ελλάδα τότε ερχόταν από την Αγγλία, και αναλύει την πρόσφατη τότε μεταπολεμική σχέση μεταξύ Ελλάδας και Αγγλίας.

Σε αυτό το σημείο του βιβλίου συντάσσει ένα συγκριτικό απολογισμό σχετικά με την προσφορά της Ελλάδας στον πόλεμο και την αντίστοιχη προσφορά της Αγγλίας στην Ελλάδα. Από την αναφορά του στον νικηφόρο αγώνα στα βουνά της Αλβανίας κατά των Ιταλών, την καθυστέρηση της επίθεσης των Γερμανών στην ΕΣΣΔ, την αντίσταση στην Κατοχή και την απώθηση του πανσλαβισμού υπέρ των αγγλοσαξόνων συμπεραίνει ότι ενώ το "ΟΧΙ" είχε ως κατάληξη την συντριβή της Ελλάδας, μεταπολεμικά οι Άγγλοι καθολικά δεν εκτίμησαν την αξία της θυσίας των Ελλήνων (σελ. 5). Συνεχίζοντας τις διαπιστώσεις του ο Βεζανής συμπεραίνει ότι οι σύμμαχοι ενδιαφέρονταν για την Ελλάδα μόνο ως γεωγραφικό χώρο και δεν επιθυμούσαν κάποια γεωπολιτική και γεωοικονομική αναβάθμιση για τον Ελληνικό λαό.

Επιπροσθέτως ενθυμείται ότι κατά τη διάρκεια του πολέμου (WWII) οι σύμμαχοι διαλαλούσαν την αμέριστο βοήθεια προς την Ελλάδα, αλλά μεταπολεμικά όλες αυτές οι υποσχέσεις αποδείχτηκαν λόγια του αέρα και σήμερα (εννοείται το 1947) έχουν λησμονηθεί (σελ. 16), ότι ο αγγλοσαξονικός κόσμος δεν αναγνώρισε τις θυσίες των Ελλήνων και ότι οι κυβερνήσεις της Αγγλίας και της Αμερικής υπήρξαν αγνώμονες και αισχρές (σελ. 19) όπου στυγνά μας χρησιμοποίησαν κατά τον αισχρότερο τρόπο και μας απέρριψαν όταν δεν μπορούσαμε κατά την γνώμη τους να προσφέρουμε κάτι παραπάνω (σελ. 20).

Δηλαδή ως αυτό το σημείο του βιβλίου ο Βεζανής συμπεραίνει ότι οι συμμαχίες πρέπει να βασίζονται σε αμοιβαία συμφέροντα και ότι οι αγγλοσάξονες αποδείχτηκαν άπιστοι, συμφεροντολόγοι και μικροί (σελ. 20). Συνοπτικά ο Βεζανής χαρακτηρίζει τους σύμμαχους βάσει των συμπεριφορών τους προς τον ελληνικό λαό ως απατεώνες (σελ 21).

Από την άλλη πλευρά είναι γεγονός ότι τότε στην δεκαετία του '50 η Σοβιετική Ένωση ενθρόνιζε κομμουνιστικές κυβερνήσεις με δικτατορικό τρόπο και εφάρμοζε δυναστικές πολιτειακές καταστάσεις στις χώρες που θεωρούσε ως κυματοθραύστη στην επιρροή της Αγγλίας και την Αμερικής στην Ευρώπη. Έτσι δημιουργήθηκε το "Σιδηρούν Παραπέτασμα", όρος που γεννήθηκε σε ομιλία του Ουίνστον Τσώρτσιλ τον Μάρτιο του 1946, από την Αν. Γερμανία, την Τσεχοσλοβακία, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία με επιρροές στην Γιουγκοσλαβία και την Αλβανία. Ειδικότερα για την ηττημένη Βουλγαρία ο Βεζανής τονίζει το παράδοξο γεγονός ότι η επικράτεια της μεγάλωσε μετά τον WWII αφού προσάρτησε την Δοβρουτσά, ενώ στην κατεστραμμένη Ελλάδα που ανήκε στο νικητήριο μπλοκ δεν δόθηκε κάτι, ούτε η Βόρειος Ήπειρος, ούτε η Κύπρος (σελ 21).

Άλλωστε με τη λήξη του WWII αντί να αποδοθούν στην Ελλάδα περιοχές που είτε είχαν απελευθερωθεί από τον Ελληνικό Στρατό, όπως η Βόρειος Ήπειρος, είτε είχαν σημαντική ελληνική ομογένεια όπως η Ανατολική Θράκη, η Ανατολική Ρωμυλία και η Κύπρος, οι μεγάλες δυνάμεις έφεραν τον συμμοριτοπόλεμο στην Ελλάδα που χαντάκωσε ολοκληρωτικά την πολιτειακή κατάσταση. Ειδικότερα μετά το 1945 η Αγγλία ήταν ο κύριος μοχλός της συντήρησης των εχθροπραξιών στην Ελλάδα και προφανώς της διάλυσης της οικονομίας και της κοινωνίας την ίδια στιγμή όπου η ηττημένη Δυτική Γερμανία λάμβανε τεράστια ποσά ανοικοδόμησης και απολάμβανε την Pax Americana.

Υπενθυμίζουμε σε αυτό το σημείο ότι ο συμμοριτοπόλεμος τελείωσε όταν έγινε αλλαγή φρουράς στην σφαίρα επιρροής της Ελλάδας και η Αμερική πήρε τα ηνία από την Αγγλία. Όταν αποφασίστηκε αυτή η αλλαγή, που στην ουσία ήταν μια σύγκρουση συμφερόντων Αμερικής και Αγγλίας για την μέλλουσα κατάσταση στην Ελλάδα, η Αμερική τελείωσε τους αντάρτες σε επτά (7) μέρες με την αποστολή πενήντα (50) αεροσκαφών καθέτου εφορμήσεως Curtiss SB2-C Helldiver. Οι επιθέσεις των "Χελς" άρχισαν στις 24 Αυγούστου 1949 με την προσβολή του υψώματος Τσάρνο στον Γράμμο και μόλις επτά (7) μέρες μετά, στις 30 Αυγούστου 1949, έγινε η κατάληψη του Κάμενικ στο Γράμμο που σήμαινε και τη λήξη του συμμοριτοπόλεμου.

Γενικότερα στο βιβλίο του ο Βεζανής διερωτάται προς τι ωφέλησε ο πόλεμος και η αντίσταση αφού κατέληξε σε αυτή την οικτρότητα της Ελλάδας του 1947? Μήπως η αντίσταση στον Άξονα υπήρξε μια τεράστια ηλιθιότητα και ο πόλεμος μια ρομαντική περιπέτεια μιας και δεν υπήρχε η απαραίτητη βοήθεια από τους αγγλοσάξωνες ούτε κατά τη διάρκεια του πολέμου αλλά ούτε και μετά το τέλος των εχθροπραξιών? Αντιθέτως αντί για οικονομική και κοινωνική βοήθεια μετά τον WWII επιβλήθηκε μια νέα εμπόλεμη κατάσταση που ουσιαστικά διέλυσε την ήδη διαλυμένη Ελλάδα.

Για τελικές διαπιστώσεις στον επίλογο του βιβλίου ο Βεζανής αναφέρει ότι το μήνυμα του Τρούμαν και η αμερικανική βοήθεια δεν είναι πανάκεια αλλά χρειάζεται σημαντική προσπάθεια από τους Έλληνες για την αναστήλωση της πατρίδας τους (σελ. 24). Επίσης ο Βεζανής έλπιζε ότι η Αμερική και η Αγγλία θα ενδιαφερόντουσαν για την ύπαρξη μιας μεγάλης και ευημερούσης Ελλάδας και όχι ως μιας φυτοζωούσας και καχεκτικής χώρας.

Είναι άξιο αναφοράς ότι αρκετά μετέπειτα το 1959, στο άλλο βιβλίο του "Το Κυπριακόν Ζήτημα", ο Βεζανής έχοντας δει πράξεις και καταστάσεις υποστήριζε ότι :
"η Ελλάς (που είχε γίνει μέλος του ΝΑΤΟ το 1952) θα έδει να αποχωρήση του αισχρού συγκροτήματος που λέγεται ΝΑΤΟ και να προσανατολισθή προς την ουδετερότητα έναντι αμφότερων των συνασπισμών (του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας)" (σελ. 17). (Πηγή: Λογαριασμός twitter @DimitriosVezani)

Πόση αξία έχουν τα παραπάνω σήμερα? Τα γεγονότα στα Ίμια μαζί με την συνεχή επιθετικότητα της Τουρκίας καθώς και τα πρόσφατα γεγονότα στην Ουκρανία δικαιώνουν τις διαπιστώσεις του καθηγητή πολιτειολογίας Δημ. Βεζανή?

Από το 1939 ως το 1950 αδιαμφισβήτητο είναι το γεγονός ότι η ιταλική, βουλγαρική και γερμανική εισβολή στην Ελλάδα χτύπησε σε μεγάλο βαθμό το εθνικό καθεστώς που είχε δημιουργηθεί με πολύ κόπο. Η κυβέρνηση Μεταξά είχε εξαφανίσει τον κομμουνισμό και είχε βάλει βάσεις για την εθνική ένωση των Ελλήνων σε μια πορεία ανάπτυξης και ίσως και επανακτήσεως μερικών αλύτρωτων πατρίδων στην Μικρά Ασία. Εάν δεν υπήρχε το γεγονός της επίθεσης στην Ελλάδα υπήρχαν μεγάλες πιθανότητες η Ελλάδα να είχε μεγαλουργήσει γεωπολιτικά και γεωοικονομικά.

Άλλο σημαντικό σημείο είναι η τουρκική εισβολή το 1974 στην Κύπρο, όπου η Αμερική, η Αγγλία και το ΝΑΤΟ στην ουσία βοήθησαν την Τουρκία στην κατάληψη και γενοκτονία των Ελλήνων του βορειανατολικού τμήματος του νησιού. Είναι αξιοσημείωτο ότι το τμήμα της Κύπρου που καταλήφθηκε από τους τούρκους δεν είχε αμιγή τουρκοκυπριακό πληθυσμό, μιας και οι τουρκοκύπριοι ήταν διασπαρμένοι σε όλο το νησί και αποτελούσαν μετά βίας το 18% του συνολικού πληθυσμού με βάση την απογραφή του 1960. Στην πραγματικότητα οι τούρκοι εισέβαλαν στην Κύπρο και διέπραξαν εγκλήματα πολέμου για να εκκαθαρίσουν την περιοχή που κατάκτησαν με την στρατιωτική επιχείρηση του "Αττίλα".

Σε αυτή την ανάλυση δεν θα πρέπει να λείπει μια μνεία στα γεγονότα της Γιουγκοσλαβίας το 1999. Τότε το ΝΑΤΟ ουσιαστικά ισοπέδωσε το Βελιγράδι, δηλαδή την Σερβία, για να δημιουργηθούν άλλα κρατίδια που να είναι αντίθετα στην Ρωσία. Όμως είδαμε ότι τα κρατίδια που δημιουργήθηκαν δρουν ακόμη και σήμερα αντίθετα στα Ελληνικά συμφέροντα. Αναλυτικά το Κόσσοβο υποστηρίζει την δυνατότητα για μια "Μεγάλη Αλβανία" και η συμφωνία των Πρεσπών ουσιαστικά έβαλε τις βάσεις για ένα μελλοντικό πόλεμο στην περιοχή της Ελληνικής Μακεδονίας.

Συνεχίζοντας την ανάλυση βλέπουμε ότι η Αμερική και τα συμφέροντα της Δύσης δεν περίμεναν ότι κάποτε θα ανέβαινε στην κυβέρνηση ένας πρόεδρος όπως ο Βλαντίμιρ Πούτιν, δηλαδή με την απαραίτητη αποφασιστικότητα και την κατάλληλη ισχύ να αντισταθεί στην άλωση της χώρας του από το ΝΑΤΟ. Αυτό είναι σημαντικό για την Ελλάδα επειδή στην ουσία η Ρωσία είναι ανταγωνιστική δύναμη προς την τουρκία.

Η Αμερική, δηλαδή το ΝΑΤΟ, επιθυμεί την χρησιμοποίηση της τουρκίας ως κράτος κυματοθραύστη προς τη Ρωσία. Αλλά η συνδρομή της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ δεν βοηθάει στην καλυτέρευση των σχέσεων με τη Ρωσία, με αποτέλεσμα η Ρωσία να διατηρεί τουλάχιστον εμπορικές σχέσεις με την τουρκία για να μειώνει την ισχύ της νατοϊκής επιρροής.

Για την Ελλάδα από τα μαθήματα της ιστορίας ως σήμερα αντιλαμβανόμαστε ότι η διάλυση των ομογενειακών πληθυσμών μείωσε την ισχύ της Ελλάδας στην παγκόσμια σκακιέρα. Σε κάθε περίπτωση είναι γεγονός ότι είναι δύσκολο για ένα άλλο λαό να στηρίξει τα συμφέροντά της Ελλάδας ακόμη κι αν υπάρχει πλήρης σύμπλευση συμφερόντων. Μοναδικός αρωγός στην διατήρησης της ύπαρξης των Ελλήνων είναι μόνο η θέληση για επιβίωση, η ισχύς των όπλων τους και η σταδιακή απελευθέρωση περιοχών στην Μικρά Ασία. Η Ελλάδα θα πρέπει να απαντήσει στο έωλο τουρκικό αστειολόγημα της "Γαλάζιας Πατρίδας" με το δόγμα της απελευθέρωσης της "Σκλαβωμένης Πατρίδας" στην Μικρά Ασία.

Συμπερασματικά η σημερινή κατάσταση επιβάλλει την καλυτέρευση των σχέσεων με τη Ρωσία για να υπάρξει γεωπολιτική και γεωοικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα. Η Δύση έχει επιβάλλει μνημόνια, δηλαδή απαγόρευση πτώχευσης και ξεπούλημα της εμπράγματης περιουσίας της Ελλάδας και το ΝΑΤΟ προώθησε και επέβαλε την συμφωνία των Πρεσπών μειώνοντας την εθνική υπόσταση της Ελλάδας. Εν κατακλείδι ήδη από το 1959 ο Βεζανής είχε δίκιο όταν συμβούλευε την αποχώρηση της Ελλάδος από το ΝΑΤΟ.

Θεόδωρος Κωστής

ΥΓ.
Το βιβλίο του Καθ. Δ. Βεζανή "Εμείς και οι Άγγλοι" είναι δωρεάν διαθέσιμο στο διαδίκτυο από την
"Ανέμη - Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών" μέσω της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κρήτης.

ΠΗΓΗ: istos.net.gr