Algernon Blackwood: Το ανήσυχο πνεύμα της απόκρυφης Φύσης

Algernon Blackwood: Το ανήσυχο πνεύμα της απόκρυφης Φύσης

του Ηλία Τσιάρα

Παρασκευή, 23 Νοεμβρίου 2018

Μπορεί όλοι οι υπόλοιποι να αναλώνονται σε υλιστικούς νεοτερισμούς τύπου Black Friday που φυσικά είχα κι εγώ στο χωριό μου, την εξωτική Ρητίνη Πιερίας, αλλά εμείς θα παραμείνουμε πιστοί στο ραντεβού μας και αυτή τη (Μαύρη) Παρασκευή και θα μιλήσουμε για έναν σημαντικό συγγραφέα τρόμου. Σήμερα, η μέρα είναι αφιερωμένη στον Algernon Blackwood, έναν από τους πιο πολυγραφότατους συγγραφείς διηγημάτων του περασμένου αιώνα με μια ιδιαίτερη αδυναμία στις ιστορίες φαντασμάτων. Η επιβλητική, ανατριχιαστική ατμόσφαιρα, τα ειδυλλιακά και συνάμα τρομακτικά τοπία και οι αρχέγονες δυνάμεις -συνήθως αποκρυφιστικής φύσης- θεωρούνται το σήμα κατατεθέν του.

Η ζωή και το έργο του

Algernon Blackwood, London, 1951

Ο Algernon Blackwood γεννήθηκε το μακρινό 1869 στο Κεντ της Αγγλίας. Ο πατέρας του, διευθυντής ταχυδρομικού σταθμού, αν και γενικά χαρακτηρίζεται ως ένας καλός και ευγενικός άνθρωπος, λέγεται πως ήταν πάρα πολύ θρησκόληπτος. Ο Algernon ασχολήθηκε με διάφορες δουλειές στη ζωή του, πολλές από αυτές στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού-εργάστηκε ακόμα κι ως δημοσιογράφος για τους New York Times- προτού επιστρέψει κάποια στιγμή στα τριάντα του στη Γηραιά Αλβιώνα και αφοσιωθεί στη συγγραφή υπερφυσικών διηγημάτων. Τα ενδιαφέροντα του Blackwood και όλη η πορεία της ζωής του αντικατοπτρίζονται πλήρως μέσα στις σελίδες των ιστοριών του. Δύο πράγματα λάτρευε περισσότερο από οτιδήποτε άλλο: τη φύση και το υπερφυσικό. Συνήθιζε να κάνει σκι, πεζοπορία και αναρρίχηση όντας ταυτόχρονα μέλος του Ερμητικού Τάγματος της Χρυσής Αυγής (όπως και ο σύγχρονός του, Άρθουρ Μάχεν, αλλά και ο πιο διάσημος ίσως αποκρυφιτσής, Άλιστερ Κρόουλι) και μελετητής του Βουδισμού και του δόγματος των Ροδόσταυρων. Επίσης, ως γνήσιο ανήσυχο πνεύμα και υπέρμαχος της γνωστής ρήσης ‘γράψε για ό,τι γνωρίζεις καλά’ ήταν επίσης μέλος του The Ghost Club, μιας οργάνωσης αφοσιωμένης στην έρευνα και τη μελέτη παραφυσικών φαινομένων που ιδρύθηκε το 1862 στο Λονδίνο και θεωρείται η παλαιότερη του είδους της.

Σε ό,τι αφορά το έργο του, αν κι έμεινε γνωστός κατά κύριο λόγο για τα διηγήματα weird fiction με πρωταγωνιστές φαντάσματα ή κάποιου είδους πνεύμα, έχει στο ενεργητικό του και δεκατέσσερα παρακαλώ μυθιστορήματα, αρκετά παιδικά βιβλία αλλά και κάποια θεατρικά που ενώ ανέβηκαν στο σανίδι δεν εκδόθηκαν ποτέ σε έντυπη μορφή. Τα δύο πιο γνωστά του έργα είναι οι νουβέλες The Willow (Οι Ιτιές) και The Wendigo (Γουέντιγκο), οι οποίες μοιράζονται ουσιαστικά το ίδιο αγαπημένο του θέμα. Μέσα από τη χρήση λεπτομερών περιγραφών δημιουργεί μια ζοφερή, απόκοσμη ατμόσφαιρα η οποία όμως βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με το φυσικό και άγριο περιβάλλον. Η αγάπη του για τη μυστικιστική δύναμη της ίδιας της φύσης είναι κάτι παραπάνω από εμφανής, όπως επίσης και η πεποίθησή του πως ο πραγματικός κόσμος αποτελείται από περισσότερα από όσα μπορούμε να βιώσουμε με τις πέντε μας αισθήσεις. Ο ίδιος ο Blackwood έχει δηλώσει πως πρωταρχικό του μέλημα ήταν να βρει αποδείξεις πως υπάρχουν και άλλες δυνάμεις στο σύμπαν οι οποίες όμως παραμένουν αόρατες λόγω των περιορισμένων δυνατοτήτων του ανθρώπου και πως κάποια στιγμή θα μπορέσουμε να τις κατανοήσουμε και θα γνωρίσουμε επί της ουσίας ένα ολόκληρο καινούργιο σύμπαν, αποτελούμενο από όσα χαρακτηρίζουμε μέχρι στιγμής ως ‘υπερφυσικό’. Το έργο του έχει επηρεάσει αρκετούς συγγραφείς, ανάμεσά τους και οι Graham Joyce, Ramsey Campbell και H. P. Lovecraft, με τον τελευταίο μάλιστα να τον θεωρεί ως έναν από τους Modern Masters, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στη διατριβή του σχετικά με τη Λογοτεχνία Τρόμου. Ο Blackwood παρέμεινε πιστός στην άσβεστη λατρεία του για τη φύση ακόμα και μετά τον θάνατό του το 1951, καθώς ο ανιψιός του σκόρπισε τις στάχτες του στις πολυαγαπημένες του ελβετικές Άλπεις. Όσοι από εσάς ταξιδεύετε τακτικά στα σαλέ του Σεν Μόριτζ (είμαι βέβαιος πως είστε πολλοί!) έχετε το νου σας. Ίσως κάπου εκεί να βρίσκεται ακόμα το φάντασμα του συγγραφέα.

Ο Algernon Blackwood στην Ελλάδα

Μια, ομολογουμένως εκπληκτική, αναπαράσταση του μυθικού Wendigo

Ένας συγγραφέας του βεληνεκούς του Blackwood δε θα μπορούσε να μην έχει έστω και κάποια από τα πιο εμβληματικά του έργα μεταφρασμένα και στη γλώσσα. Φαντάζομαι πως λίγο πολύ όλοι μπορείτε να φανταστείτε πού πρέπει να απευθυνθείτε για να απολαύσετε αυτό το μοναδικό συναίσθημα επιβλητικού τρόμου που διακατέχει τα περισσότερα βιβλία του. Οι εκδόσεις Locus-7 τον έχουν τιμήσει και με το παραπάνω, μεταφράζοντας πολυάριθμα έργα του, ανάμεσά τους τα δύο πιο γνωστά, Οι Ιτιές (έχουν εκδοθεί και από Ψυχογιό!) και Το Γουέντιγκο, αρκετές προσωπικές συλλογές αλλά και διάφορες ανθολογίες στις οποίες περιλαμβάνονται διηγήματά του. Από την cult σειρά Terranova κυκλοφόρησαν οι Ιστορίες στο Λυκόφως και στο Διηγήματα Τρόμου από τη θρυλική Ωρόρα υπάρχει το ‘Ο Τρόμος των Διδύμων’. Τέλος, στις αρχές της δεκαετίας του `70, κυκλοφόρησε και μια ανθολογία με τίτλο Μακάβριος Κόσμος, όπου στις σελίδες της υπάρχει «Η Απόκρυφη Λατρεία».

Ο Algernon Blackwood είναι ένας από τους πρωτεργάτες του Υπερφυσικού Τρόμου και των ιστοριών με φαντάσματα. Εννοείται πως το στυλ του μπορεί να φανεί σε πολλούς (δικαίως) παλαιομοδίτικο, βαρυφορτωμένο και ίσως λιγάκι βαρετό λόγω των πολλών περιγραφών και του αργού ρυθμού, αλλά -όπως ακριβώς συμβαίνει και στη Φύση την οποία υμνεί με έναν δικό του, σκοτεινό τρόπο- το θαύμα της αποκάλυψης στο τέλος της ιστορίας αποζημιώνει και με το παραπάνω τον αναγνώστη. Σίγουρα, ο μοντέρνος τρόπος ζωής και η διαβίωσή μας στα μεγάλα αστικά κέντρα δεν είναι και ο καταλληλότερος τόπος για να εκτιμήσει κανείς τη γόνιμη φαντασία αλλά και την καλλιτεχνική, με την κυριολεκτική σημασία του όρου, πένα του συγγραφέα. Διαβάστε όμως τις “Ιτιές” ή το “Γουέντιγκο” κατά τη διάρκεια μιας Σαββατιάτικης εξόρμησης στην εξοχή, κάπου μακριά από τα πολύβουα φώτα της πόλης, κατά προτίμηση ένα βράδυ που ο αέρας θα λυσσομανά και οι σκιές θα μοιάζουν λιγάκι πιο απτές, πιο σκοτεινές και απειλητικές, και είμαι σίγουρος πως θα εκτιμήσετε το απαράμιλλο ταλέντο του Βρετανού.

H συλλογή του Blackwood, "Incredible Adventures", έχει χαρακτηριστεί ως η σπουδαιότερη συλλογή Weird Fiction του 20ου αιώνα

ΠΗΓΗ: nyctophylia.gr