Ο Σοσιαλιστικός Φασισμός του Drieu la Rochelle

του Κωνσταντίνου Μποβιάτσου

Στις 15 Μαρτίου 1945 φεύγει από την ζωή ως τραγικός αυτόχειρας ο Γάλλος διανοούμενος Pierre Drieu La Rochelle. Ο Rochelle ήταν μία κορυφαία φιγούρα της Γαλλίας και του Ευρωπαϊκού Φασισμού. Ήταν εκείνος που οραματίστηκε την ενωμένη και κυρίαρχη Ευρώπη, ελεύθερη από την σκλαβιά της Αμερικής και της Ρωσίας. Ήταν εκείνος που είδε στον Φασισμό το αντίδοτο απέναντι στον παρακμάζοντα κόσμο του φιλελεύθερου καπιταλισμού αλλά και την μόνη ορθή αντίδραση στο απειλητικό κύμα του σοβιετικού κομμουνισμού. Στο ακόλουθο άρθρο παρουσιάζονται ορισμένες από τις αντιλήψεις του για το μέλλον της Ευρώπης κάτω από την σημαία του σοσιαλιστικού Φασισμού:

To “Socialisme Fasciste”, κυκλοφόρησε στα βιβλιοπωλεία τον Νοέμβριο του 1934 και ήταν ταυτόχρονα η εκτίμηση ενός διανοούμενου που μέχρι εκείνη τη στιγμή είχε διάφορες απόψεις για το μέλλον της Ευρώπης και που δήλωσε ότι ήταν υπέρ μιας Ευρώπης που δεν ήταν εθνικιστική, αλλά σθεναρά αντίθετη τόσο στη γοητεία της Αμερικής, όσο και στον πειρασμό του κομμουνισμού. Μια Ευρώπη που πρέπει να βρει τον διεθνή της ρόλο και που δεν μπορεί να περιοριστεί στο να ενεργεί ως τεχνικός διαιτητής, σε έναν κόσμο χωρίς τάξη (αυτό είναι το νόημα του που είχε συμπυκνώσει ο Drieu στο δοκίμιό του “Γενεύη ή Μόσχα’ το 1928), όπου επέκρινε ριζικά την ικανότητα της “Κοινωνίας των Εθνών” να κυβερνά και να δημιουργεί μια παγκόσμια ισορροπία. Περιγράφοντας την πολιτική και πολιτιστική του πορεία το 1934, στις καταληκτικές σελίδες του “Socialisme fasciste”, γράφει σχετικά για το “Γενεύη ή Μόσχα”:

«...έχω κερδίσει πολλή σιωπηλή δυσπιστία, τόσο από τους δεξιούς όσο και από τους αριστερούς. Σε αυτό το βιβλίο, μάλιστα, ανέλυσα και κατήγγειλα τον μύθο του προλεταριάτου και ταυτόχρονα έδειξα τον εθνικισμό όχι πλέον ως μοιραίο, αλλά ως επικίνδυνη συνέλιξη, γύρω από ένα γεγονός που κάποτε ήταν ζωτικής σημασίας, αλλά τώρα είχε γίνει στείρο, μια σειρά λέξεων που ώθησε για άλλη μια φορά προς τον πόλεμο - προς τον πόλεμο που είχε γίνει τρομακτική μάστιγα για την Ευρώπη. Σχεδίασα έναν ευρωπαϊκό πατριωτισμό βασισμένο σε τρεις τολμηρές αρχές: την ανάγκη να ξεπεραστεί η πνευματική ξηρότητα των πατρίδων, η ανάγκη να δημιουργηθεί μια τεράστια οικονομική αυταρχία σε ολόκληρη την ηπειρωτική κλίμακα, η ανάγκη να αποφευχθεί η αυτοκτονία με ασφυξία».

Έκτοτε, ο Γάλλος συγγραφέας ένιωσε δυνατές συγκινήσεις με απογοήτευση, χαρά, ελπίδα και πάλι απογοήτευση, με μελαγχολία που ποτέ άλλωστε δεν τον εγκατέλειπε. 

Γράφει στο βιβλίο του: «Χρειάζεται ένα κόμμα και αυτό το κόμμα μπορεί να είναι ταυτόχρονα εθνικό και σοσιαλιστικό». Πίστεψε, χάρηκε και ένιωσε επιτέλους κάποια ελπίδα για κάτι καλό. Αλλά τέσσερις μήνες αργότερα, τις ημέρες που οι σοσιαλιστές και οι κομμουνιστές υπέγραψαν το σύμφωνο ενότητας δράσης (27 Ιουλίου 1934) και δημιούργησαν το πρώτο έμβρυο του λαϊκού μετώπου, ο Drieu έκανε την οριστική μετάβαση: «Η αριστερά δεν ξέρει ποιος είναι ο στόχος της. Λένε ότι ο φασισμός, είναι το τελευταίο προπύργιο του καπιταλισμού, ότι είναι ένας ακόμη θρίαμβος του καπιταλισμού. Αλλά όχι. Στο Βερολίνο και στη Ρώμη, όπως και στη Μόσχα, βρίσκεται κανείς αντιμέτωπος με μια πολύ πιο ξεκάθαρη αντίδραση, όμοια της οποίας κανείς δεν είχε ονειρευτεί από την εποχή του Joseph de Maistre: καθαρή και απλή αντίδραση. Και επίσης όπως κανείς δεν είχε ονειρευτεί από την εποχή της πάλης μεταξύ Εκκλησίας και Αυτοκρατορίας, γιατί βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια καθαρή θεοκρατία, στην οποία το εγκόσμιο και το πνευματικό τελικά συγχωνεύονται».

Και κλείνει γράφοντας: «Αυτό είναι το παράξενο καθήκον μας, αυτό των ανθρώπων των καλύτερων του είδους...Δεν θα αγωνιστούμε για τη δικτατορία του προλεταριάτου, ούτε για μια δεξιά δικτατορία. Εμείς οι μικροαστοί, οι επίλεκτοι εργάτες, οι οξυδερκείς αγρότες, οι αστοί που έχουμε αίσθημα ευθύνης, δεν θα πολεμήσουμε για τους πατριώτες καπιταλιστές που μας αφαιρούν την περιουσία. Δεν θα πολεμήσουμε για τους κομμουνιστές που ζουν σαν Ιησουίτες, σαν παπιστές, στο μυστήριο των εντολών που έρχονται από μακριά και που δεν τολμούν να ομολογήσουν κυνικά τι είναι η δικτατορία της Ghepeù (ΣτΜ, η μυστική αστυνομία του σοβιετικού καθεστώτος). Δεν θα πολεμήσουμε καν για να υπερασπιστούμε τις πατρίδες που δεν χρειάζονται πλέον να υπερασπιστούμε, που είναι αθάνατες – με όπλα που μας μισούν. Δεν θα παλέψουμε για αυτό ή για εκείνο. Θα πολεμήσουμε εναντίον όλων: αυτό είναι το νόημα του φασισμού».

ΠΗΓΗ